Dhimbjet dhe dëmtimet në bërryl apo parakrah janë më të zakonshme sesa mendojmë. Qoftë për shkak të aktiviteteve sportive, punës së përditshme, moshës apo një aksidenti, shumë njerëz kanë nevojë për mbështetje shtesë për të mbrojtur dhe lehtësuar këtë pjesë të trupit. Një nga pajisjet ortopedike më të përdorura për këtë qëllim është orteza për bërrylin dhe parakrahun, e cila ndihmon në imobilizim, mbështetje dhe rikuperim.
Çfarë është një ortezë për bërrylin dhe parakrahun?
Orteza është një pajisje ortopedike që përdoret për të kufizuar lëvizjet, për të mbështetur muskujt dhe kockat, si dhe për të lehtësuar dhimbjen gjatë procesit të shërimit. Në rastin e bërrylit dhe parakrahut, ajo vendoset rreth këtyre nyjeve dhe pjesës së poshtme të krahut për të ofruar stabilitet. Kjo pajisje shpesh përshkruhet nga mjeku ortoped ose fizioterapisti si pjesë e trajtimit pas frakturave, dëmtimeve muskulare, inflamacionit të tendinave ose pas operacioneve.
Llojet e ortezave për bërrylin dhe parakrahun
Ekzistojnë disa lloje të ndryshme të ortezave që përdoren sipas nevojës:
Orteza elastike
Janë më të lehtat dhe përdoren kryesisht për dhimbje të lehta, lodhje të muskujve ose si masë parandaluese gjatë aktiviteteve sportive. Ato lejojnë lëvizshmëri të pjesshme, por gjithashtu ofrojnë presion dhe kompresion të qëndrueshëm.
Orteza me shina të ngurta
Këto përdoren për raste më të rënda, si pas frakturave apo dëmtimeve serioze të bërrylit dhe parakrahut. Shinat metalike ose plastike ndihmojnë në imobilizim të plotë dhe parandalojnë lëvizjet që mund të përkeqësojnë gjendjen.
Orteza funksionale
Kombinojnë mbrojtjen me një nivel të caktuar lëvizshmërie. Përdoren kryesisht gjatë periudhës së rehabilitimit, kur pacienti ka nevojë të rifillojë aktivitetet, por ende ka nevojë për stabilitet.
Orteza për sportistët
Janë të dizajnuara posaçërisht për njerëz që merren me sporte si tenisi, volejbolli apo ngritja e peshave. Ato ulin presionin mbi tendinat dhe parandalojnë lëndimet e përsëritura, të njohura shpesh si “bërryli i tenistit” ose “bërryli i golfistit”.
Përfitimet dhe avantazhet
Përdorimi i një orteze për bërrylin dhe parakrahun ka disa përfitime të qarta:
- Lehtësim nga dhimbja – duke kufizuar lëvizjet e panevojshme dhe duke ushtruar presion të lehtë mbi zonën e dëmtuar.
- Mbështetje për procesin e shërimit – pas frakturave apo ndërhyrjeve kirurgjikale, imobilizimi është i domosdoshëm për bashkimin e kockave.
- Parandalim i dëmtimeve të reja – sidomos për sportistët ose punëtorët që bëjnë lëvizje të përsëritura.
- Përmirësim i funksionit – gjatë rehabilitimit, ortezat funksionale ndihmojnë në rikthimin gradual të forcës dhe lëvizshmërisë.
- Siguri psikologjike – pacienti ndjehet më i mbrojtur dhe ka më shumë besim për të kryer aktivitetet e përditshme.
Si të përdoret në mënyrë të saktë
Përdorimi i ortezës duhet të bëhet gjithmonë sipas këshillës së mjekut. Megjithatë, disa rregulla të përgjithshme janë:
- Vendoseni në mënyrë të qëndrueshme, por jo shumë të ngushtë, për të mos penguar qarkullimin e gjakut.
- Mbajeni vetëm për kohën e rekomanduar – përdorimi i tepërt mund të dobësojë muskujt.
- Kombinojeni me ushtrime të lehta rehabilituese kur mjeku e sugjeron.
- Hiqeni përkohësisht nëse shkakton irritim të lëkurës ose skuqje.
Një shembull praktik është një punëtor që ngre pesha të rënda çdo ditë në magazinë. Për të shmangur dëmtimet, ai përdor një ortezë elastike që i jep mbështetje parakrahut, ndërsa një sportist i volejbollit pas një dëmtimi mund të ketë nevojë për një ortezë funksionale gjatë stërvitjes.
Kujdesi dhe mirëmbajtja
Për të siguruar jetëgjatësi dhe higjienë, orteza duhet të pastrohet dhe të ruhet siç duhet:
- Pastrimi – shumica e ortezave elastike mund të lahen me dorë me ujë të vakët dhe sapun të butë.
- Tharja – mos i ekspozoni direkt në diell ose pranë burimeve të nxehtësisë, pasi materialet mund të deformohen.
- Kontrolli i rregullt – kontrolloni nëse ka dëmtime, shenja konsumimi ose pjesë të prishura.
- Përdorimi personal – orteza është një pajisje personale dhe nuk rekomandohet të ndahet me persona të tjerë.
Këshilla praktike për zgjedhjen e duhur
Zgjedhja e një orteze nuk duhet bërë vetëm në bazë të çmimit apo pamjes. Është e rëndësishme të konsultoheni me një mjek ose farmacist për të përcaktuar llojin e duhur sipas nevojës suaj. Për raste të lehta mund të mjaftojë një ortezë elastike, ndërsa për dëmtime më serioze mund të kërkohet një model me shina të ngurta. Gjithashtu, sigurohuni që madhësia të jetë e përshtatshme për krahun tuaj, sepse një ortezë shumë e lirshme nuk ofron mbështetje efektive, ndërsa një tepër e ngushtë mund të dëmtojë qarkullimin e gjakut. Nëse përdoret me kujdes, orteza për bërrylin dhe parakrahun mund të bëhet një ndihmës i çmuar për shëndetin dhe mirëqenien tuaj të përditshme.