Përdorimi i një mbajtëseje ortopedike është një hap i rëndësishëm për shumë persona që vuajnë nga dëmtime, dhimbje muskulare apo probleme me nyjet. Një mbajtëse e veshur siç duhet ndihmon në shërim, redukton dhimbjen dhe siguron stabilitet më të madh, ndërsa përdorimi i gabuar mund të ulë efektin e saj ose madje të shkaktojë bezdi shtesë. Për këtë arsye, është thelbësore që secili pacient apo përdorues të mësojë si ta vendosë dhe ta përdorë saktë këtë pajisje.
Çfarë është një mbajtëse ortopedike?
Mbajtësja ortopedike është një pajisje ndihmëse e bërë prej materialesh elastike, të forta ose të kombinuara, e cila shërben për të mbajtur, mbështetur ose imobilizuar një pjesë të caktuar të trupit. Ajo mund të përdoret në kyçe, gjymtyrë, shpatulla, qafë apo shtyllën kurrizore dhe është projektuar për të lehtësuar presionin mbi muskujt dhe nyjet, duke ndihmuar në procesin e shërimit.
Llojet kryesore të mbajtëseve ortopedike
Ekzistojnë disa lloje mbajtësesh, secila me funksionin e saj specifik:
- Mbajtëse për kyçin e dorës dhe këmbës – përdoren shpesh nga sportistët ose personat me dëmtime të lehta për të parandaluar lëvizjet e tepruara.
- Mbajtëse për gjurin – ndihmojnë në stabilitetin e nyjes gjatë rehabilitimit ose pas ndërhyrjeve kirurgjikale.
- Mbajtëse për shpatullën – përdoren për të kufizuar lëvizjet dhe për të ulur rrezikun e dëmtimit të përsëritur.
- Mbajtëse për qafën (jakë ortopedike) – sigurojnë mbështetje për qafën pas traumave ose operacioneve.
- Mbajtëse për shtyllën kurrizore – përdoren për të korrigjuar qëndrimin, për të ulur dhimbjet e mesit apo për të mbrojtur pas frakturave.
Përfitimet e përdorimit të mbajtëses
Kur vishet siç duhet, mbajtësja ortopedike sjell disa përfitime të dukshme:
- Redukton dhimbjen dhe presionin mbi nyjet.
- Siguron stabilitet gjatë lëvizjeve të përditshme.
- Përshpejton procesin e shërimit pas dëmtimeve ose ndërhyrjeve kirurgjikale.
- Parandalon dëmtimet e përsëritura, veçanërisht tek sportistët.
- Përmirëson cilësinë e jetës duke lehtësuar aktivitetet e përditshme si ecja, ngritja e objekteve apo ushtrimet fizike të lehta.
Si të vishni saktë një mbajtëse ortopedike
Pavarësisht llojit të saj, disa rregulla bazë vlejnë për çdo mbajtëse:
- Konsultohuni me mjekun ose fizioterapistin – çdo mbajtëse duhet të zgjidhet sipas gjendjes shëndetësore dhe madhësisë së trupit tuaj.
- Lexoni udhëzimet e prodhuesit – shumica e mbajtëseve shoqërohen me udhëzime të detajuara për vendosjen e tyre.
- Vishni mbi lëkurë ose mbi një veshje të hollë pambuku – kjo shmang irritimet dhe siguron rehati më të madhe.
- Rregulloni fortësinë – mbajtësja nuk duhet të jetë as shumë e shtrënguar që të pengojë qarkullimin e gjakut, as shumë e lirshme që të mos ketë efekt.
- Vendoseni në pozicionin e duhur – për shembull, mbajtësja e gjurit duhet të mbulojë mirë nyjen, ndërsa ajo e qafës të mbështesë pjesën e poshtme të kokës dhe shpatullat.
- Mos e përdorni më gjatë se sa rekomandohet – përdorimi i tepruar mund të dobësojë muskujt dhe të ketë efekt të kundërt.
Një shembull i thjeshtë nga realiteti shqiptar është përdorimi i mbajtëses së gjurit nga personat që punojnë në bujqësi ose ndërtim. Ata shpesh duhet të ngrihen e të përkulen shpesh, dhe mbajtësja ndihmon në mbrojtjen e nyjes, por duhet vendosur gjithmonë saktë që të mos kufizojë lëvizjen e nevojshme.
Kujdesi dhe mirëmbajtja
Për të zgjatur jetën e mbajtëses dhe për të ruajtur higjienën:
- Lajeni sipas udhëzimeve (zakonisht me dorë dhe ujë të vakët).
- Shmangni tharjen direkte në diell apo pranë ngrohësve.
- Kontrolloni rregullisht për shenja konsumimi dhe zëvendësojeni kur materialet fillojnë të humbasin elasticitetin.
- Ruajeni në një vend të pastër dhe të thatë.
Kujdesi i mirë bën që mbajtësja të mbetet efektive dhe e rehatshme për një kohë më të gjatë.
Këshillë praktike për zgjedhjen e duhur
Kur blini një mbajtëse ortopedike, merrni gjithmonë parasysh cilësinë e materialit, madhësinë e përshtatshme dhe këshillat e mjekut. Mos u tundoni nga çmimet më të ulëta në treg, pasi një mbajtëse e pasaktë mund të mos japë asnjë përfitim. Më e rëndësishmja është ta përdorni saktë dhe vetëm për aq kohë sa është e nevojshme, duke kombinuar gjithmonë me ushtrime rehabilituese dhe kujdes mjekësor.