Pajisjet ortopedike janë mjete ndihmëse që përdoren gjerësisht në jetën e përditshme të shumë personave, qofshin pacientë pas një dëmtimi, sportistë që duan të rikuperohen më shpejt apo të moshuar që kanë nevojë për mbështetje në lëvizje. Ato ndihmojnë në zvogëlimin e dhimbjeve, përmirësimin e qëndrimit dhe parandalimin e komplikacioneve të mëtejshme. Për publikun shqiptar, i cili gjithnjë e më shumë po i kushton rëndësi kujdesit shëndetësor, njohja e funksionit të këtyre pajisjeve është e domosdoshme.
Çfarë janë pajisjet ortopedike?
Pajisjet ortopedike janë produkte mjekësore të dizajnuara për të mbështetur, imobilizuar ose ndihmuar lëvizjen e nyjeve dhe kockave. Ato përdoren për të trajtuar dëmtime si fraktura, ndrydhje apo sëmundje kronike si artroza dhe osteoporoza. Për shembull, një mbajtëse për gjurin mund të përdoret nga një futbollist pas një dëmtimi, ndërsa një mbajtëse për shtyllën kurrizore mund të jetë e nevojshme për një punëtor që vuan nga dhimbjet e mesit.
Llojet kryesore të pajisjeve ortopedike
Ekzistojnë disa lloje të pajisjeve ortopedike, të cilat përdoren sipas nevojës mjekësore:
- Mbajtëset për shpatullën dhe qafën – përdoren pas dëmtimeve apo operacioneve për të kufizuar lëvizjen dhe për të ndihmuar shërimin.
- Mbajtëset për gjymtyrë – përfshijnë mbrojtëse për gjurin, kyçin e dorës apo këmbës, që përdoren shpesh nga sportistët.
- Korsete për shtyllën kurrizore – ndihmojnë për të korrigjuar qëndrimin, për të ulur dhimbjet dhe për të parandaluar përkeqësimin e deformimeve.
- Pajisjet e ecjes – shkopinj, paterica apo karrige me rrota, të cilat u mundësojnë pacientëve të lëvizin me më pak vështirësi.
- Pajisjet e personalizuara – prodhohen sipas matjeve të pacientit dhe përdoren për raste të veçanta ku nevojitet përshtatje e saktë.
Përfitimet e pajisjeve ortopedike
Përdorimi i këtyre pajisjeve sjell disa përfitime të dukshme:
- Zvogëlojnë dhimbjet dhe lodhjen fizike.
- Shpejtojnë procesin e shërimit pas dëmtimeve apo operacioneve.
- Përmirësojnë cilësinë e jetës së të moshuarve duke u ofruar mbështetje në ecje.
- Ndihmojnë sportistët të rikthehen më shpejt në aktivitetet e tyre.
- Parandalojnë komplikacionet, siç janë shtrembërimet apo dëmtimet e mëtejshme të nyjeve.
Si të përdoren pajisjet ortopedike në mënyrë të saktë
Pajisjet ortopedike duhet të përdoren sipas këshillës së mjekut ose fizioterapistit. Një gabim i zakonshëm është përdorimi i tyre për periudha më të gjata se sa rekomandohet, gjë që mund të dobësojë muskujt. Për shembull, një mbajtëse për qafën nuk duhet të mbahet vazhdimisht pa ndërprerje, pasi qafa ka nevojë të ruajë lëvizshmërinë e saj natyrale.
Gjithashtu, është e rëndësishme që pajisja të përshtatet mirë me trupin. Një mbajtëse shumë e ngushtë mund të kufizojë qarkullimin e gjakut, ndërsa një e lirshme nuk do të ketë efektin e duhur. Në Shqipëri, shpesh ndodh që pacientët t’i blejnë këto pajisje në farmaci pa konsultë mjekësore, por kjo praktikë nuk është e këshillueshme.
Kujdesi dhe mirëmbajtja e pajisjeve ortopedike
Për të siguruar jetëgjatësi dhe higjienë, pajisjet ortopedike duhet të mirëmbahen rregullisht:
- Larja dhe pastrimi – shumica e mbajtëseve kanë mbulesa të lëvizshme që mund të lahen në ujë të vakët me sapun të butë.
- Kontrolli i rregullt – sigurohuni që rripat, ngjitëset ose pjesët metalike të jenë në gjendje të mirë.
- Ruajtja – pajisja duhet të mbahet në një vend të thatë dhe të ajrosur, larg lagështisë.
- Zëvendësimi – kur një pajisje humbet elasticitetin ose dëmtohet, duhet të ndërrohet, pasi humbet funksionalitetin.
Këshilla për zgjedhjen e pajisjes së duhur
Kur zgjidhni një pajisje ortopedike, merrni parasysh cilësinë, rekomandimin e mjekut dhe përshtatjen me trupin tuaj. Mos u fokusoni vetëm tek çmimi, pasi një pajisje më e lirë mund të mos ofrojë mbështetjen e nevojshme. Në Shqipëri, disa farmaci dhe dyqane mjekësore ofrojnë edhe opsione të personalizuara, të cilat janë më të përshtatshme për raste specifike.
Një zgjedhje e kujdesshme dhe përdorimi sipas udhëzimeve mjekësore siguron që pajisja ortopedike të jetë vërtet një ndihmë në procesin e shërimit dhe jo një pengesë. Kujdesi ndaj trupit dhe investimi në pajisjen e duhur janë hapa të rëndësishëm për një shëndet më të mirë.